بررسی پیامدها و عوامل مؤثر بر میزان وقوع جفت‌ماندگی در گاوهای هلشتاین استان اصفهان

این پژوهش دو هدف داشت: 1. بررسی عامل‌های مؤثر بر وقوع جفت‌ماندگی و پیامد تولیدی و تولیدمثلی ناشی از آن و 2. تخمین زیان مالی ناشی از یک مورد وقوع جفت‌ماندگی در گله‌های صنعتی گاو شیری استان اصفهان. برای این منظور از داده‌های مربوط به 59341 زایش که طی فروردین 1387 تا آذر1392 از چهار گاوداری صنعتی جمع‌آوری شده بود، استفاده شد. برای بررسی اثر عوامل مؤثر بر میزان وقوع جفت‌ماندگی از رگرسیون لجستیک و برای بررسی پیامد ناشی از هر مورد جفت‌ماندگی از مدل مختلط نرم‌افزار SAS استفاده شد. به‌منظور برآورد زیان مالی ناشی از جفت‌ماندگی، از یک مدل‌سازی زیست-اقتصادی استفاده شد. دامنۀ وقوع جفت‌ماندگی بین 9/7 تا 2/11 و میانگین آن 7/9 درصد بود. نتایج حاصل از آنالیز لجستیک نشان داد که سال، فصل و شکم زایش، سخت‌زایی، مرده‌زایی و دوقلوزایی بر وقوع جفت‌ماندگی اثر معنادار داشت (01/0P < ). بیشترین نسبت بخت ابتلا به جفت‌ماندگی مربوط به گاوهای زایش 6 و بالاتر بود و در فصل بهار، دوقلوزایی، مرده‌زایی یا سخت‌زایی داشتند. جفت‌ماندگی اثر منفی و معناداری بر تولید شیر داشت، طوری در یک دوره شیردهی به ازای هر گاو 320 کیلوگرم تولید را کاهش داد (05/0P < )؛ ولی بر درصد چربی و پروتئین شیر تأثیری نداشت (05/0 < P). جفت‌ماندگی با افزایش روزهای باز (48/1 ± 55/11 روز) و تعداد تلقیح منجر به آبستنی (023/0 ± 17/0)، منجر به افت عملکرد تولیدمثلی شد (05/0P